به نام خدا

فراخوان گردهمایی علمی، تخصصی بین‌المللی نوروز:

"نوروز، فرهنگ صلح ملل در میراث جهانی تخت‌جمشید"

 

نوروز، این میراث گران‌بهای بشری، جشن وحدت، نوید صلح و بازتابی از پیوند انسان و طبیعت است. آیینی که در گذر تاریخ، مرزهای سرزمینی و فرهنگی را درنوردیده و به نمادی جهانی از توسعه پایدار، گفت‌وگوی بین‌فرهنگی و همگرایی منطقه‌ای تبدیل شده است. نوروز نه تنها در گستره سرزمین‌های تاریخی خاستگاه آن، بلکه در پهنه دریاها و مناطق ساحلی نیز، به ‌عنوان آیینی فراگیر شهره است. نوروز سرزمینی و نوروز دریایی، دو جلوه از این میراث زنده اند که ریشه در تاریخ تمدن‌های کهن و پیوندهای فرهنگی مردمان خشکی و دریا دارند. از شکوه جشن‌های نوروزی در دشت‌های ایران‌زمین گرفته تا آیین‌های ساحلی و دریایی در حاشیه آب‌های خلیج فارس، دریای خزر و فراتر از آن، همواره الهام‌بخش ارزش‌های مشترک انسانی بوده است. آیینی کهن که با ریشه‌هایی ژرف در جشنهای شکوهمند، در گذر هزاره ها و قرن‌ها توانسته است مرزهای جغرافیایی، قومی و مذهبی را درنوردد و به نمادی از عشق، همبستگی و امید بدل شود.

 

نوروز نه تنها در تمدن‌های کهن، بلکه در آموزه‌های ادیان و باورهای مختلف نیز جایگاهی ماندگار یافته است. آموزه‌های فرهنگ و تمدن اسلامی، که بر ارزش‌های صلح، عدالت و همزیستی تأکید دارند، با روح نوروز پیوندی ناگسستنی یافته است. از زنده شدن طبیعت و بشارت به رستاخیز تا ترویج اخلاق، مهر و نوعدوستی، نوروز همواره در دل باورها و اعتقادات مردمان جای داشته و هماهنگ با تعالیم و فرهنگ اسلامی مورد توجه قرار گرفته است.

 

نوروز می تواند در گفتگوی تمدنها بین ملتها و کشورها نقش بسیار مفید و عمده ای را ایفا نماید و زمینه ای باشد برای صلح و دوستی و تبادلات فرهنگی ملتها و کشورهایی که به نحوی در پاسداشت و ارزش نهادن به نوروز گام بر می دارند و موجبات وحدت و اتفاق و زندگی پرطراوت و بانشاط همزیستی مسالمت آمیز و احترام به حقوق همه آداب و سنتهای دیرپای اقوام و ملل را فراهم سازد.

 

موضوعات گردهمایی:

این رویداد علمی و فرهنگی، به بررسی ابعاد متنوع نوروز از جمله:

• تبیین بنیادهای فلسفی، علمی و فرهنگی نوروز در جهت تحکیم هویت، وفاق ملی و پیوندهای مشترک فرهنگی میان کشورهای حوزه نوروز؛

• فلسفه نوروز و جایگاه آن در بالندگی خرد در خلق دانشهای طبیعی و کیهانی؛

• تنیدگی نوروز با سایر ادیان و پیوند آن با فرهنگ و تمدن اسلامی و بازتاب آن در ارزش‌های مشترک بشری؛

• ارتباط میان تخت جمشید به‌ عنوان نماد تمدن ایرانی و آیین جهانی نوروز؛

نوروز در تمدن های کهن ایران باستان؛ در روستاهای پیش از تاریخ؛ ایلام، ماد، هخامنشی، سلوکی، اشکانی، ساسانی، و سلسه های ایرانی عصر اسلامی

نوروز؛ فرهنگ صلح ملل

نوروز در روایات و احادیث اسلامی، متون و منابع

نوروز و جوامع محلّی؛ اقوام ایرانی

نقش نوروز در توسعه پایدار جوامع محلی در محدوده پایگاههای میراث ملّی و جهانی

نوروز و پیوندهای مشترک فرهنگی ایران و همسایگانش

 

اهداف گردهمایی:

• نوروز کاروان مهر و نغمه سرای صلح (تحلیل نقش نوروز در تقویت ارزش‌های انسانی و گسترش صلح، دوستی و همگرایی جهانی).

• بازشناسی نوروز به ‌عنوان نقطه تلاقی تمدن‌های کهن و آموزه‌های اسلامی در راستای هویت مشترک فرهنگی کشورهای حوزه نوروز.

 

دعوت به مشارکت گردهمایی علمی، تخصصی بین‌المللی نوروز

نوروز کاروان مهر و خنیاگر صلح که گواه فرهنگ صلح ملت‌هاست، فرصتی بی‌نظیر برای گردهمایی اندیشمندان، پژوهشگران و علاقه‌مندان از سراسر جهان است تا در جهت ترویج پیام صلح آفرین نوروز و گسترش فهم مشترک از این میراث جاودانه نقش آفرینی کنند، که در گذر تاریخ همچنان طنین‌انداز بوده است. لذا در این مسیر برآنیم با برکشیدن ظرفیتهای نوروز در تقویت دیپلماسی فرهنگی بیش از پیش نقش آفرین شویم. ظرفیت میراث فرهنگی ایران برای نوروز ظرفیتی تعریف شده در حیات فرهنگی جامعه محلّی است؛ زیرا نوروز در گذشته های تاریخی و در حیات فرهنگی اجتماعی گذشته در همین محوطه ها و آثار میراث های جهانی و ملّی برگزار می شده است. تلاش برای درک گذشته، حفظ آداب و رسوم نشان می دهد که جامعه ایرانی همواره در قرن معاصر تلاش می کند سنّت های خود را حفظ نماید. این سنّت ها ریشه در تاریخ دارد و جامعه محلّی پیرامون آثار تاریخی به عنوان یکی از تاثیرگذارترین جوامع در حفظ میراث معنوی کشور به ویژه برپائی جشن نوروز هستند.

 

برای اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام، لطفاً با دبیرخانه دائمی کنفرانس بین المللی نوروز در تخت جمشید به نشانی:

nowruz.int.conference@gmail.com

و یا

تلفن گویای 982191011425+ (داخلی دفتر مدیریت)، تماس حاصل فرمایید.

 

تشکیل دبیرخانه دائمی نوروز: صلح ملل در تخت جمشید

بنا به مطالعات متعدد، تخت جمشید برای گفتمان صلح و نوروز بنا شده است. اصطلاح ایران یک مفهوم جامع از فلسفه فرهنگی جامعه ایرانی است که بنیان و اساس آن بر تخت جمشید اتکاء دارد. تخت جمشید یک مفهوم است، تخت جمشید تنها یک اثر باستانی نیست بلکه
تخت جمشید زایش تاریخ ایران است. تمام مردم ایران فلسفه وجودی خود را در پیوند با
تخت جمشید درک می کنند زیرا تخت جمشید نظام معرفتی ایرانیان است. تخت جمشید انسجام دهنده وحدت درون فرهنگی مردم ایران با مردم تمام کشورهای همسایه است زیرا بسیاری از کشورهای امروز خاورمیانه میراث بجای مانده از دوره باستان ایران هستند. ریشه و هویت بسیاری از کشورها از ساحل مدیترانه تا دره سند و از بالکان تا اورآسیا و افریقا ریشه در خاک ایران دارند. بازتاب هنری و فرهنگی تخت جمشید در پیوند با مردمان خاورمیانه در دوره هخامنشی نهادینه شد و همین عامل تداوم انسجام فرهنگی ایران بزرگ را در دوره های بعد رقم زد. در ساخت تخت جمشید عناصر هنری سرتاسر خاورمیانه باستان بکار گرفته شد و اسلوب های هنری آن با حفظ انسجام ملّی بر مبنای فرهنگ تاریخی قلمرو ارضی هخامنشیان بنیان نهاده شد به گونه ای که تا به امروز نه تنها مردم ایران بلکه جوامع انسانی خاورمیانه باستان نسبت خود را با هسته مرکزی آن فرهنگ یعنی تخت جمشید جستجو می کنند. در جهت، حفظ وفاق و و حدت ملّی درون سرزمینی و در پیوند با مشترکات فرهنگی کشورهای حوزه نوروز و به ویژه همسایگان با سرزمین تاریخی ایران زمین، از فروردین ماه 1404، دبیرخانه دائمی نوروز؛ فرهنگ صلح ملل در تخت جمشید تشکیل می شود.

 

نامگذاری روز نوروز در یکم فروردین ماه سال ایرانی در تخت جمشید در تقویم ملّی

نوروز بخش مهمی از ظرفیت فرهنگی کشور است زیرا نوروز در بستر طبیعت بر مبنای نظام عرفی، اعتقادی، گاهشماری شکل گرفته است و به مرور زمان به هویت میراث فرهنگی تبدیل شده است. از دیدگاه عرفی، مذهبی، گاهشماری و جشن طبیعت نوروز نماد آفرینش جهان یعنی آفرینش زمین، آسمان، آب، گیاهان، جانوران و انسان است. در حقیقت نوروز نماد آفرینش جهان است که پروردگار عالم آن را آفریده است و در بستر آن اندیشه های نو مردمان جهان در هر بهار در روند تحول و تکامل نظام های فرهنگی و اجتماعی همانند بهار طبیعت زنده و پویا است. نوروز پیش از دین زرتشت در نظام طبیعت بر مبنای گاهشماری و جشن طبیعت وجود داشته است و دین زرتشت چارچوب مذهبی خود را در ایران باستان بر آن استوار می سازد به گونه ای که نوروز در ایران باستان در دوره هخامنشی شکل کلاسیک و تعریف شده ای از آئین ها، باورها و اعتقادات مذهبی در بستر گاهشماری زمان و سال نو 365 روزی تعریف می شود. این میراث معنوی در برابر تسلط فرهنگی و سیاسی هلنیسم در دوره سلوکی و اشکانی مقاومت می کند و در جدال با اسطوره های رومی در دوره ساسانی به یک فرهنگ سنّتی اعتقادی مذهبی کلاسیک تبدیل می شود. در عصر اسلامی دانشمندان ایرانی با اتکاء به نظام گاهشماری خورشیدی و قمری نظم و نسق سال خورشیدی و ماههای قمری را در بستر جشن طبیعت و در چارچوب اعتقادات جامعه اسلامی در ایران و سرزمین های همجوار آن حفظ و گسترش می دهند. امروزه نوروز به عنوان مجموعه ای از جشن طبیعت، آداب و رسوم سنّتی و میراث معنوی جامعه ایرانی در پیوند فرهنگی درون و برون سرزمینی ایران فرهنگی با همسایگان تعریف شده است و دیدگاه آفرینش جهان بر فلسفه پیدایش نوروز در این سرزمین ها به عنوان میراثی مشترک تفسیر و تبیین می شود. به دلائل فوق؛ از سال 1404، هر ساله روز یکم فروردین ماه ایرانی به عنوان روز نوروز در تخت جمشید نامگذاری می شود.

 

علیرضا عسکری چاوردی

مدیر مجموعه میراث جهانی تخت‌جمشید

پوستر انگلیسی کنفرانس
پوستر فارسی کنفرانس
کنفرانس بین المللی نوروز- تخت جمشید- 27 اسفند 1403
Nowruz, the Culture of Peace-Persepolis- 2025
لینک خبر در ایسنا